Ciglane – niezwykłe osiedle mieszkaniowe w Sarajewie

Zapewne większość z Was podczas odwiedzin w Sarajewie skupia się na jego centrum. Spacer po Baščaršiji i wzdłuż ul. Ferhadija, wizyta na Żółtej Twierdzy oraz wjazd kolejką na Trebević są obowiązkowymi punktami wizyty w stolicy Bośni i Hercegowiny. Jednak Sarajewo kryje w sobie sporo innych, ciekawych miejsc. A wśród nich na pewno na uwagę zasługuje Ciglane. Pod nazwą tą kryje się niezwykłe osiedle mieszkaniowe, położone jakieś 20 min spacerem od ścisłego centrum. Dlaczego postanowiliśmy poświęcić mu osobny wpis? Zaraz się przekonacie!

Nasz pierwszy raz z Ciglane

Po raz pierwszy zwróciliśmy uwagę na Ciglane w 2014 roku. Była końcówka grudnia i w Sarajewie mieliśmy piękne, zimowe warunki. Podczas spaceru na Zmajevac – jednego z lepszych punktów widokowych stolicy, zwróciliśmy uwagę na majaczące w oddali coś. Początkowo nie byliśmy w stanie zidentyfikować tego tworu. Rząd szarych, nieco mrocznych budynków wyglądał z daleka na opuszczone i zbombardowane osiedle. Takie było nasze pierwsze wrażenie. Zaintrygowani, udaliśmy się tam następnego dnia. Jakież było nasze zdziwienie, gdy odkryliśmy, że Ciglane, to osiedle mieszkaniowe o dość specyficznej architekturze. Niestety w 2014 praktycznie stamtąd uciekliśmy. Było to spowodowane hordami psów, które ganiały się między blokami. Niezbyt piękna pogoda oraz mural z napisem „Horde Zla” również zadziałały na nas przytłaczająco. Uznaliśmy, że Ciglane jest chyba najgorszym, możliwym miejscem do mieszkania i podczas kolejnych wizyt nawet tam nie zaglądaliśmy.

Ciglane – doskonały przykład brutalizmu

Jednak, im częściej bywaliśmy w Sarajewie, tym coraz chętniej chcieliśmy je poznawać od nieco innej strony. Ciglane, choć może nie zrobiło na nas pozytywnego, pierwszego wrażenia, to na pewno nas zaintrygowało. Fakt, nie ma na jego temat zbyt wielu informacji. To, co na pewno wiadomo, to że zbudowane zostało w latach 1966-1985 (lub według innego źródła w latach 1965-79). Za projektem osiedla stało dwóch architektów: Radovan Delalle i Namik Muftić. Ciglane reprezentuje dość znany nurt w architekturze, czyli brutalizm. Czym się charakteryzuje? Przede wszystkim wykorzystaniem betonu, jako głównego budulca. W brutalizmie popularne są proste, surowe formy. Budowle miały być też odpowiednio wkomponowane w krajobraz. A to w przypadku Ciglane udało się naprawdę nieźle. Osiedle zbudowane zostało na wzgórzu i bloki układają się schodkowo. Pomiędzy nimi poprowadzone są ulice. A z niższej do wyższej części osiedla można przejechać windą wyglądającą jak mini kolejka na Gubałówkę.

Ciglane – do dwóch razy sztuka

Do Ciglane, na dłużej, wpadliśmy podczas naszego dwutygodniowego pobytu w Sarajewie, na przełomie lutego i marca 2020 roku. Tym razem postanowiliśmy nieco spokojniej i obiektywniej spojrzeć na osiedle. Przede wszystkim, mamy wrażenie, że nieco ogarnięto cały jego teren Panował tu większy ład i porządek niż 6 lat wcześniej. Do tego murale, zdobiące schody biegnące wzdłuż windo-kolejki, były dużo bardziej pozytywne i kolorowe. Słoneczna pogoda i brak wściekłych psów pewnie również wpłynęły na nasz odbiór tego miejsca. Ciglane, dzięki swemu położeniu, oferuje przepiękne widoki na sporą część miasta, a także Trebević. Znajduje się stosunkowo blisko centrum, ale panuje tu cisza i spokój. Choć bloki położone są blisko siebie, to nie czuć tam tak klaustrofobicznej atmosfery, jak na niektórych osiedlach budowanych współcześnie. Zresztą, gdyby wszystkie budynki były pomalowane i wyremontowane, Ciglane mogłoby uchodzić za super nowoczesną dzielnicę mieszkaniową.

Nie tylko bloki

Ciglane to nie tylko bloki, ale również niewielki bazar. Działa w dużej mierze pod wiaduktem. Przede wszystkim ma formę pchlego targu, gdzie dostaniecie absolutnie wszystko. Od książek, przez płyty, ubrania, najróżniejsze starocie, ale także produkty spożywcze. Wizytę w Ciglane możecie połączyć także z odwiedzinami Hali olimpijskiej im. Juana Antonio Samarancha (dawniej Hala Zetra), która jest jedną z pamiątek po zimowych igrzyskach olimpijskich z 1984 roku.