Większość osób kojarzy kuchnię bałkańską z mięsem. Szaszłyki, kotleciki różnych kształtów i rozmiarów, pieczona na rożnie jagnięcina czy wieprzowina i wiele, wiele innych. Jednak potrawy tej części Europy są znacznie bardziej różnorodne i znacząca część z nich przepełniona jest aromatycznymi warzywami, owocami, serem czy orzechami. I na podstawie już wieloletniego doświadczenia mogę jasno stwierdzić – dla wegetarian najbardziej bogatą ofertę ma właśnie bułgarska kuchnia!
Bułgarska podróż kulinarna z Ruza Roza
Na początku czerwca dostałam dość niespodziewane zaproszenie na wyjazd do Bułgarii wraz zaprzyjaźnioną z nami restauracją Ruza Roza z Warszawy. Wyglądało to tak, że wpadłam do nich na spotkanie w środę, a już w piątek leciałam do Burgas. Spontaniczne wyjazdy i decyzje to ostatnio moja specjalność. Ale jak to mawia mój Tata: Prowadzisz bloga podróżniczego, nic więc dziwnego, że musisz tyle podróżować. Oczywiście nie poleciałam do Bułgarii sama. W skład naszego teamu, weszli: kucharze restauracji czyli Borys Ojciec (vel Senior) oraz Borys Syn (vel Bobby lub Junior), Edyta z bloga Madame Edith, Magda z bloga Krytyka Kulinarna, Eliza z bloga Fashionelka, Ada z bloga Alabasterfox, Zosia pracująca dla firmy Vinex Slaviantsi Poland, która dystrybuuje m.in. wina z Bułgarii, Marta – managerka restauracji oraz Jarek właściciel Ruzy. W tym mocnym składzie przez 5 dni mogliśmy smakować bułgarskiej kuchni na różne sposoby i w różnych okolicznościach przyrody, przy okazji poznając uroki tego kraju (aczkolwiek niestety na nieco bardziej pogłębione zwiedzanie nie mieliśmy czasu).
Wegetariańskie przystawki – kolorowy zawrót głowy
Bułgarski stół na pewno będzie uginać się od dużej ilości warzyw. A co za tym idzie, będzie przepełniony kolorami i aromatami. Bowiem lokalne warzywa i owoce mają nie tylko intensywny smak, ale i kolor. W efekcie człowiek autentycznie je wszystkimi zmysłami. Zaglądając w restauracjach do menu w pierwszej kolejności trafia się na pokaźną listę najróżniejszych sałatek i przystawek opartych na warzywach. Oczywiście wśród nich prym wiedzie szopska sałata, tak dobrze znana entuzjastom Bałkanów. Pomidor, cebula, ogórek, ewentualnie pieczona papryka i/lub oliwki oraz duża ilość szopskiego, białego sera i nic więcej człowiek nie potrzebuje do szczęścia. Warto także spróbować taratoru, który może występować w formie gęstego dipu, albo jako chłodnik. W jego skład wchodzą ogórki, jogurt naturalny, czosnek, oliwa, sól i koperek. Na pewno na uwagę zasługuje także pasta z bakłażanów, ajwar, kjopolu (pasta podobna do ajwaru, w jej skład wchodzą bakłażany, pomidory i papryka) czy pieczone papryki.
Szopska sałata w tle oraz szopska bez sera
Warzywne szaszłyki
Dania główne
Jeśli nie najemy się przystawkami, to na pewno głodu nie będziemy odczuwać po skosztowaniu dań głównych. Moim tegorocznym odkryciem była parlenka. Zasadniczo nie wiem, czemu wcześniej na nią nie trafiłam, ale na pewno podczas kolejnych pobytów w Bułgarii będę ją często zamawiać. Parlenka to okrągły placek, który można porównać do pizzy. Najczęściej podawana jest albo z białym serem, albo z żółtym, albo z oboma na raz. Do tego oliwa i czosnek. To proste danie ma w sobie tyle aromatów i smaków, że kubki smakowe tańczą z radości. Bułgarska kuchnia słynie także z pokaźnego wyboru zapiekanek, w tym również tych warzywnych. Musaka, bo o niej mowa może występować w najróżniejszych kompilacjach smakowych, np. z ziemniaków i ryżu, z bakłażanów, z ziemniaków, cukinii i sera. Bez wątpienia są bardzo sycące i bardzo smaczne! Wiele osób kojarzy także bałkańską, w tym bułgarską kuchnię z daniami z sača, czyli zwykle żeliwnego (czasem ceramicznego) naczynia. W Bułgarii bez problemu można trafić na wegetariańskiego sača, w którym znajdziecie miks najróżniejszych warzyw, które zostały razem upieczone. Proste a jakże smaczne! W bułgarskim menu znajdziemy także gyzleme/gozleme, czyli naleśniki z najróżniejszymi, głównie serowymi nadzieniami, które są szalenie popularne również w Turcji.
Parlenka z dwoma rodzajami sera i czosnkiem
Warzywny sač
Warzywna zapiekanka – z ziemniakami, brokułem, serem i jajkiem
Grillowane warzywa oraz sos jogurtowy z ogórkiem i czosnkiem
Desery
Po czerwcowym wyjeździe do Bułgarii, kraj ten pod kątem deserów będzie mi się kojarzył z… tortami. Kto mnie zna, ten wie, że nie lubię tortów i rzadko je jadam. Jednak wędrując po starówkach np. Nesebaru czy Sozopolu, niemalże na każdym kroku trafia się na stoiska z kusząco wyglądającymi tortami. Niestety nie tylko dobrze wyglądają, ale jeszcze lepiej smakują. I jak tu trzymać dietę? Do tego kawa albo lemoniada i człowiek jest w siódmym niebie. Jeśli zaś chodzi o nieco bardziej lokalne desery, to tu prym wiedzie strasznie słodka, ale jakże pyszna baklawa czy tikwenik, czyli ciasto z dyni.
Torty!!
Pyszne lemoniady, idealne na lato!
Wino
Kulinarna podróż do Bułgarii nie będzie w 100% pełna, jeśli nie skosztuje się lokalnych win. Od ok. 10 lat bułgarskie winnice przeżywają spory rozkwit, a oferowane przez nich wina są naprawdę genialne. I piszę tu zarówno o tych białych, różowych i czerwonych. Mam wrażenie, że każdy znajdzie tu dla siebie coś odpowiedniego. Ja zostałam fanką wina Leva (różowe Cabernet Shiraz), które mam nadzieję będzie wkrótce dostępne także w Polsce. Również białe, bułgarskie wina bardzo mi posmakowały, w szczególności te od Minkov Brothers oraz z winnicy Slavyantsi.
Moje od niedawna ulubione, bułgarskie wino
Bułgarska kuchnia – smacznie i zdrowo
Generalnie bułgarska kuchnia jest szalenie smaczna i zdrowa. Jest tylko jedno ALE. W szczycie sezonu wiele osób narzeka, że jakość podawanych tam dań jest znacznie poniżej średniej. Niestety wpływa na to wiele rzeczy. Przede wszystkim wielu restauratorów idzie wtedy na ilość, a nie na jakość. Wszyscy na tym tracą, bo turyści zrażają się do tutejszej kuchni, a lokale gastronomiczne mają nie najlepszą renomę. Jednak wystarczy do Bułgarii przyjechać poza sezonem, np. w maju lub czerwcu i nagle okazuje się, że jest pysznie i zdrowo. Oczywiście powyżej skupiłam się na daniach wege, ale prawda jest taka, że mięsożercy nie będą chodzić głodni. Dlatego pod kątem kulinarnym Bułgaria jest idealnym kierunkiem dla wszystkich. Natomiast jeśli chcielibyście posmakować bułgarskiej kuchni w Polsce, to koniecznie zajrzyjcie do restauracji Ruza Roza w Warszawie (ul. Francuska 3), gdzie swoim kulinarnym kunsztem popisuje się dwóch Borysów. Jeśli natomiast zainteresowani bylibyście przepisami kuchni bułgarskiej, to sięgnijcie po książkę Bałkańskie zapiski kuchenne. Kuchnia jarska Bułgarów w przepisach i komentarzach. Iliany Genew-Puhalewa.
