Szukaj
Close this search box.

Pomnik Kosmaj – niezwykłe miejsce pod Belgradem

Nasza fascynacja jugosłowiańskimi pomnikami zaprowadziła nas w okolice Belgradu, gdzie znajduje się pomnik Kosmaj. Ze stolicy dojedziecie tam w ok. 50 min. Czy warto? Pewnie! Bo jest on jednym z ciekawszych i bardziej imponujących monumentów powstałych za czasów Jugosławii.


Pomnik Kosmaj – historia

Pomnik Kosmaj, a raczej Pomnik Poległych Żołnierzy Oddziału Kosmaj (Споменик борцима Космајског одреда) znajduje się na szczycie wzniesienia o tej samej nazwie, mającego 626 m n.p.m.. Wzgórze i park pamięci zlokalizowane są na południe od Belgradu i miasta Sopot. Już w latach 60. ubiegłego stulecia zaczęto snuć plany o budowie monumentu, który upamiętniłby działania oddziału Kosmaj podczas walki o wyzwolenie w trakcie II wojny światowej. Konkurs rozpisano w 1969 r.. Z wszystkich 26 zgłoszonych prac wybrano projekt belgradzkiego duetu Vojina Stojića i Gradimira Medakovića. Pomnik ukończono w 1971 r., a jego oficjalne odsłonięcie nastąpiło 2 lipca, w 30. rocznicę powstania oddziału Kosmaj. Podobno, budowa monumentu miała kosztować 6 milionów jugosłowiańskich dinarów.

pomnik Kosmaj

Pomnik Kosmaj

Pomnik Kosmaj z dalej wygląda jak rozłupana rozgwiazda. Generalnie składa się na niego pięć 30-metrowych, betonowych konstrukcji, które jednym przypominają płetwy, a innym skrzydła. Gdy jedzie się w stronę wzgórza od strony Belgradu, to widać je znad linii drzew porastających całe wzniesienie. Dolną część pomnika stanowi ołtarz, który otaczają wspomniane „płetwo-skrzydła”. Wokół pomnika rozciąga się spory plac, do którego praktycznie z każdej strony prowadzą strome schody.

pomnik Kosmaj

Nasze wrażenia

Generalnie pomnik Kosmaj chcieliśmy odwiedzić od dłuższego czasu, gdyż jest jednym z bardziej imponujących, jugosłowiańskich monumentów. Po dojechaniu na szczyt wzgórza, auto zostawiamy poniżej parku pamięci, przy bocznej drodze odbijającej od główniejszej szosy nr 147. Początkowo widok na pomnik przesłaniają drzewa. Ale po pokonaniu wiodących do niego schodów, możemy go podziwiać w pełnej krasie. Kiedy człowiek stanie pod nim, to dopiero wtedy może się przekonać o jego wielkości. Zachwycił nas swoją architekturą. Choć „płetwo-skrzydła” są gigantyczne, to za sprawą nieregularnych kształtów nadano im lekkości. Dzięki temu pomnik nie przytłacza. Niewątpliwie jest to miejsce, w którym można się wyciszyć. Gęsty las otaczający monument tworzy wokół niego zielony mur. Co więcej, nie docierają tam tłumy. Jedyny minus jest taki, że z okolic pomnika nie rozciągają się żadne widoki. Ale na szczęście ktoś temu zaradził.

pomnik Kosmaj

pomnik Kosmaj

pomnik Kosmaj

pomnik Kosmaj

pomnik Kosmaj

pomnik Kosmaj

Wieża widokowa

Po drugiej stronie szosy niż pomnik Kosmaj znajduje się drewniana wieża widokowa. Nie jest ona zbyt wysoka, ale można z niej podziwiać widok rozciągający się na północ od wzgórza, w stronę Belgradu. Widać też czubki drzew porastających górną część wzniesienia, a także wystający ponad nie pomnik Kosmaj. Panorama nie jest może zbyt imponująca, ale z drugiej strony dobrze, że można wyjrzeć ponad drzewa. Stojąc na wieży dyskutujemy na temat monumentu. Po raz kolejny dochodzimy do wniosku, że jugosłowiańscy architekci i projektanci mieli w tamtych czasach polot i fantazję. Praktycznie każdy, tworzony wtedy pomnik wyróżnia się czymś ciekawym. Niektóre są gigantyczne, niektóre mają ciekawą formę czy historię. Ale każdy z nich jest nietuzinkowy, dzięki czemu zapada w pamięci.

Kosmaj

Kosmaj

Kosmaj

 

Zobacz również

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.