Szukaj
Close this search box.

Dolina Grebaje, czyli trekkingowy i rowerowy powrót po 7 latach

Siedem lat temu byłam po raz pierwszy na Bałkanach. Miałam wtedy okazję odwiedzić dwa kraje – Bułgarię oraz Czarnogórę, gdzie głównie włóczyliśmy się z Tomaszem po tamtejszych pasmach górskich. Wtedy też zawitaliśmy w Dolnie Grebaje (Grbaje, Grebajska dolina), gdzie mogliśmy się przekonać o pięknie gór Prokletije. Wspólnie z Markiem odwiedziliśmy je od albańskiej strony, ale chciałam aby zobaczył je także z czarnogórskiej perspektywy. Do Doliny Grebaje udało nam się dotrzeć w sierpniu 2017 r.

Zmiany, zmiany, zmiany

Dolinę Grebaje (Grbaje) zapamiętałam jako miejsce częściowo dzikie, niezbyt mocno oblegane przez turystów i niesamowicie malownicze. Ostatnia kwestia się nie zmieniła, pozostałe dwie niestety już tak. Do doliny docieramy wieczorem, po wcześniejszym dostaniu mandatu za przekroczenie prędkości (50 €, ale płatne od razu na poczcie już tylko 35 €) oraz problemie z bankomatem w Plav, który po realizacji transakcji oddał kartę, ale nie wydał pieniędzy (na szczęście okazało się, że nie ściągnął kasy z konta). W średnio radosnych humorach jedziemy asfaltową szosą z Gusinje. Po 7 km docieramy do pierwszej nowości w Dolinie Grebaje – punktu poboru opłat za wejście na teren Parku Narodowego Prokletije – 1 € od osoby, 3 € za możliwość nocowania pod namiotem. Po zapłaceniu przejeżdżamy dalej. Mijamy dwie spore knajpy, jednak w żadnej z nich nie rozpoznaję Eko Katunu Grebaje, przy którym nocowałam 7 lat temu z Tomaszem. Docieramy do sporej polany, na której po jednej stronie drogi jest bacówka, a po drugiej kilka wiat piknikowych. Tam też rozbijamy obozowisko. Po analizie sytuacji dochodzę do wniosku, że pierwsza z większych restauracji, to dawny Eko Katun, który obecnie zmienił nazwę i po części wygląd. Wieczór spędzamy podziwiając rozgwieżdżone niebo oraz groźne szczyty gór Prokletije górujące na Doliną Grebaje.

Z Doliny Grebaje do skalnego okna

Poranek budzi nas chłodem oraz wszechogarniającą wilgocią panująca w dolinie. Również to nie zmieniło się w ciągu ostatnich 7 lat. Słońce na jej dno dociera powoli, lecz zanim wyruszyliśmy na trekking zdążyło oświetlić także nasze obozowisko.

Grebaje kemping

Po śniadaniu idziemy w góry. Wybieramy szlak, który miałam okazję przejść 7 lat temu, a który wydawał się odpowiedni na krótką wędrówkę, gdyż tego samego dnia planowaliśmy przenieść się do położonego po albańskiej stronie Vermosh (wtedy jeszcze nie wiedzieliśmy, że zmienimy plany). Z polany udajemy się w górę doliny i na kolejnej sporej łące odbijamy w lewo, za oznaczeniami szlaku. Ten mozolnie i stromo wspina się po zboczu. Szlaki wychodzące z Doliny Grebaje w większość są dość wymagające, gdyż jest ona bardzo głęboka i dostanie się w wyższe partie gór wymaga dość męczącego trekkingu. Na szczęście po 9 rano nasza część szlaku jest jeszcze w cieniu, więc cieszymy się nieco przyjemniejszą temperaturą. Po godzinie marszu docieramy do skrzyżowania szlaków – na lewo można skręcić do skalnego okna, a bardziej w prawo na jeden z wyższych w okolicy szczytów. Wahamy się chwilę, ale ostatecznie skręcamy w stronę okna.

Grebaje

Grebaje

Prokletije

Prokletije

Grebaje

Grebaje

Tu szlak jest w nieco gorszym stanie i jego oznaczenia odrobinę znikają na piargach. Sama wspinaczka przez skalne okno jest bardziej wymagająca niż tych kilka lat temu, gdyż umieszczona tam stalowa lina praktycznie przestała istnieć. Na szczęście da się bezpiecznie pokonać ten odcinek. A z okna rozciąga się przepiękny widok na góry Prokletije, również ich albańską część, gdzie widać trawiący je pożar. Do Doliny Grebaje schodzimy szlakiem wiodącym przez wyjątkowo paskudne i mało przyjemne piarżysko. Częściowo próbujemy je ominąć, a częściowo zsuwamy się po luźnych kamieniach. Później czeka nas długie i żmudne zejście przez las.

Prokletije

Prokletije

Prokletije

Szybka zmiana planów

Po dotarciu do Doliny Grebaje zasiadamy w katunie Mali Karanfili. Zamawiamy po zimnym piwie i szopskiej sałacie. Generalnie o ile w górach spotkaliśmy raptem tylko 3 osoby, o tyle w dolinie jest naprawdę tłoczno. Jednak jak widać, 99% docierających tu turystów nie decyduje się na dalszą wędrówkę. Jeśli chodzi o sam katun, to piwo jest drogie, a szopska jest wyjątkowo niesmaczna z racji gorzkich ogórków. Jednak mimo tych drobnych mankamentów dochodzimy do wniosku, że do Albanii pojedziemy następnego dnia i jeszcze pokręcimy się po dolinie i jej okolicach. Jednak zamiast pieszej wycieczki, wsiadamy na rowery. Najpierw jedziemy na sam kraniec doliny, gdzie spotykamy stado krów powoli wracające z całodziennego popasu. Później chcemy dojechać do katunu położonego w wyższej partii gór, jednak wiodąca tam droga dość mocno nas zniechęca i postanawiamy zjechać do Gusinje. No właśnie, czeka nas przyjemny, widokowy zjazd do miasteczka, lecz powrót będzie pod górkę. Jednak tym postanawiamy się zacząć przejmować później.

Grbaje

Gusinje

W Gusinje zasiadamy obok piekarni i pałaszujemy pyszne burki z serem. Później robimy objazd miasteczka, który kończymy obok sklepu, by zaopatrzyć się w zapas zimnego picia. Tam zaczepia nas rowerzysta ze Szkocji – Andy, który jak się okazało jeździ po tutejszych górach, szlakami, które bardziej nadają się dla pieszych niż na rower, jednak on był zachwycony (no może nie zawsze, bo czasami narzekał na pchanie roweru po stromym stoku, ale poza tym pokochał bałkańskie klimaty i tutejsze pejzaże). Wypijamy wspólnie piwo dyskutując o podróżach, rowerach i Bałkanach. Godzinę później Andy wraca do swojego hotelu, a my wyruszamy w drogę powrotną do Doliny Grebaje. Okazało się, że pod górę trasa ta jest równie przyjemna, jak podczas zjazdu. Dodatkowo mamy więcej czasu, by podziwiać widoki.

Gusinje

Grbaje

Alipašini Izvori czyli śmietnik po albańsku

Drugiego dnia Dolina Grebaje wita nas sporym zachmurzeniem i nieco niższą temperaturą. Zwijamy obozowisko i zjeżdżamy do Gusinje, gdzie wpadamy do piekarni po coś dobrego na śniadanie. Ponieważ Marek nie miał gdzie zaparkować, przystanął na ulicy i włączył awaryjne (co zresztą czyniło większość osób, które kręciły się po okolicy). Niestety Kiankowy akumulator zbuntował się przeciwko takiemu traktowaniu i postanowił się rozładować. Po wyrzuceniu z auta tony naszych bagaży, udało nam się dostać do kabli. Po chwili, dzięki uprzejmości pana instruktora nauki jazdy, Kianka mogła się naładować, a my ruszyć dalej. Zanim jednak skierowaliśmy się ku czarnogórsko-albańskiemu przejściu granicznemu, postanowiliśmy odwiedzić Alipašini Izvori, czyli źródła Alego Paszy, położone pomiędzy Gusinje a Vusanje. Miejsce to zapamiętałam jako wyjątkowo malownicze. Niestety, kiedy tam docieramy okazuje się, że dzień czy dwa wcześniej odbywał się tam koncert, po którym w całej okolicy, jak i w krystalicznie czystej wodzie leżą tony śmieci. Wśród nich przechadzały się indyki, a jeden dorodny indor chciał mnie przegonić z drewnianej kładki ustawionej nad źródłami. W nieco mniej zaśmieconym zakątku zasiadamy, by zjeść śniadanie. Wtedy odkrywam, że mój burek z serem przeistoczył się w burka z mięsem. Miało być tak smacznie, a wyszło jak zwykle. Bycie wegetarianką pod tym kątem jest czasami frustrujące.

Alipašini Izvori

Alipašini Izvori

Alipašini Izvori

Alipašini Izvori

Oczywiście na deser mamy dla Was filmowe podsumowanie całej wycieczki:

Zobacz również

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.